In mijn vorige blog ben ik ingegaan op de ongezonde digitale afhankelijkheid die ons kenniswerk ontwricht en een serieus risico vormt voor de continuïteit. In deze blog ga ik verder in op dit onderwerp en wil ik jullie laten zien wat de gevolgen zouden zijn als onze infrastructuur zodanig wordt beschadigd dat we een week lang geen internet hebben in Nederland.


Natuurlijk lijkt dit een hoogst onwaarschijnlijk scenario, maar de realiteit is dat onze samenleving zo sterk verweven is met digitale connectiviteit dat een dergelijke gebeurtenis verstrekkende gevolgen zou hebben. Enige tijd geleden hebben we geprobeerd te berekenen wat de impact zou zijn van een week zonder internet wereldwijd. Het aantal doden dat we berekenden, kwam in de buurt van het dodental van vijf jaar Tweede Wereldoorlog.

De eerste dag zonder internet

Op de eerste dag zonder internet merken de meeste Nederlanders meteen de gevolgen. E-mails versturen en ontvangen lukt niet, sociale media werken niet en streamingdiensten doen het niet. Bedrijven die veel gebruikmaken van online communicatie en clouddiensten lopen direct tegen problemen aan. Thuiswerken wordt bijna onmogelijk zonder toegang tot bedrijfsnetwerken en videovergaderingen. Ook het openbaar vervoer heeft last van de storing: treinen en vliegtuigen kampen met vertragingen en informatie over vertrektijden is niet beschikbaar.

De tweede dag vol logistieke uitdagingen en het begin van economische impact

Na de eerste schok stapelen de logistieke problemen zich snel op. Supermarkten en andere winkels kunnen hun voorraden niet aanvullen omdat de bestelsystemen en communicatie met leveranciers zijn verstoord. Pinnen werkt niet meer, waardoor mensen alleen contant kunnen betalen. Maar omdat de meeste mensen weinig contant geld bij zich hebben, ontstaan er al snel betalingsproblemen. De economische impact wordt zichtbaar: bedrijven verliezen omzet en de aandelenmarkt, die afhankelijk is van real-time gegevens, raakt in beroering. Inloggen met 2FA is niet langer mogelijk waardoor veel lokale software ook niet langer gebruikt kan worden.

De derde dag begint het te knellen

Het openbaar vervoer heeft grote problemen. Treinen, trams en metro’s die digitale systemen gebruiken voor communicatie en veiligheid, rijden met vertraging of stoppen helemaal. Ook de verkeerslichten werken niet, waardoor er veel opstoppingen en meer ongelukken op de weg zijn. Op luchthavens worden vluchten geannuleerd, omdat belangrijke vluchtgegevens en de communicatie met andere luchthavens niet beschikbaar zijn.

De vierde dag zonder internet met zorgen over zorg

Ziekenhuizen en zorginstellingen staan voor grote uitdagingen. Artsen kunnen niet bij elektronische patiëntendossiers, waardoor ze weinig informatie hebben over de medische geschiedenis van hun patiënten. Omdat veel diagnoses en behandelingen afhankelijk zijn van digitale apparatuur, wordt het verlenen van zorg bemoeilijkt. Ook spreekuur.nl, dat steeds vaker wordt gebruikt voor online consulten, is niet beschikbaar. Hierdoor worden afspraken uitgesteld of zelfs geannuleerd.

De vijfde dag met plunderingen en wantrouwen

Naarmate de week vordert, groeit de sociale onrust. Mensen raken gefrustreerd door het gebrek aan duidelijke informatie en communicatie, wat onzekerheid en angst veroorzaakt. Geruchten verspreiden zich razendsnel, wat leidt tot paniek en wantrouwen binnen de samenleving. In stedelijke gebieden nemen plunderingen en andere criminele activiteiten toe. De politie en andere handhavingsinstanties hebben moeite om de situatie onder controle te houden, mede doordat zij zelf afhankelijk zijn van digitale communicatiesystemen die niet goed functioneren.

Op dag zes is de chaos compleet

Na zes dagen zonder internet dreigt Nederland in een staat van ontwrichting te raken. Scholen en universiteiten kunnen geen onderwijs meer bieden, omdat ze afhankelijk zijn van online lesmateriaal.

Culturele instellingen zoals musea en theaters kampen met enorme verliezen door gebrek aan digitale promotie en ticketverkoop. Ondernemingen die volledig afhankelijk zijn van online transacties, liggen stil. Zelfs medische spoedzorg wordt bemoeilijkt door het ontbreken van digitale coördinatie tussen ziekenhuizen en apotheken.

Banken en pinautomaten werken niet meer, waardoor geldtekorten ontstaan. De economie krimpt met de dag en de samenleving dreigt richting anarchie te bewegen.

De zevende dag met berusting en aanpassing

Aan het einde van de week beginnen mensen en organisaties zich steeds beter aan te passen aan de nieuwe situatie. Er ontstaat een hernieuwde waardering voor traditionele, analoge methoden. Zo winnen fysieke kranten en boeken opnieuw aan populariteit. Mensen zoeken vaker direct contact en communiceren meer face-to-face. Ook gemeenschappen komen dichter bij elkaar en zetten zich actief in om elkaar te ondersteunen. Ondertussen overwegen bedrijven om te investeren in noodplannen en alternatieve communicatiemiddelen, zodat ze beter voorbereid zijn op mogelijke verstoringen in de toekomst. De chaos zal nog wel even aanhouden en de financiële gevolgen zullen ons nog lang achtervolgen.

Een week zonder internet zou waarschijnlijk geen absolute apocalyps veroorzaken, maar wel grote economische schade, sterfgevallen en maatschappelijke onrust.